Narayaneeyam - Dasakam 37 ( Krishna Incarnation: Prelude)
https://youtu.be/jd8fuRVfilU
http://youtu.be/SUK6wn2s_zw
============
Dashaka 37
सान्द्रानन्दतनो हरे ननु पुरा दैवासुरे सङ्गरे
त्वत्कृत्ता अपि कर्मशेषवशतो ये ते न याता गतिम् ।
तेषां भूतलजन्मनां दितिभुवां भारेण दूरार्दिता
भूमि: प्राप विरिञ्चमाश्रितपदं देवै: पुरैवागतै: ॥१॥
त्वत्कृत्ता अपि कर्मशेषवशतो ये ते न याता गतिम् ।
तेषां भूतलजन्मनां दितिभुवां भारेण दूरार्दिता
भूमि: प्राप विरिञ्चमाश्रितपदं देवै: पुरैवागतै: ॥१॥
| सान्द्र-आनन्द-तनो | condensed bliss incarnate |
| हरे ननु पुरा | O Lord! Even long ago |
| दैव-असुरे सङ्गरे | in the battle between the Devas and the Asuras |
| त्वत्-कृत्ता अपि | even though slain by Thee |
| कर्म-शेष-वशत: ये | because of their resudal Karma, those who |
| ते न याता गतिम् | they did not attain liberation |
| तेषां भूतल-जन्मनां | and so on this earth were born |
| दितिभूवां भारेण | of those Asuras (by their) burden |
| दूरार्दिता भूमि: | the tormented earth |
| प्राप विरिञ्चम्-आश्रित-पदं | approached Brahmaa and saught refuge |
| देवै: पुरा-एव-आगतै: | the Devas had already reached (there) |
O Lord Hari! Condensed bliss incarnate! Long ago, in the battle between
the Devas and Asuras, some of the Asuras, even though slain by Thee,did
not get liberation because of their residual Karmas. So they were born
again on the earth. Mother earth being very much tormented by their
burden sought refuge in Brahmaa and reached his abode, where the Devas
had already gone.
हा हा दुर्जनभूरिभारमथितां पाथोनिधौ पातुका-
मेतां पालय हन्त मे विवशतां सम्पृच्छ देवानिमान् ।
इत्यादिप्रचुरप्रलापविवशामालोक् य धाता महीं
देवानां वदनानि वीक्ष्य परितो दध्यौ भवन्तं हरे ॥२॥
मेतां पालय हन्त मे विवशतां सम्पृच्छ देवानिमान् ।
इत्यादिप्रचुरप्रलापविवशामालोक् य धाता महीं
देवानां वदनानि वीक्ष्य परितो दध्यौ भवन्तं हरे ॥२॥
| हा हा | Alas! |
| दुर्जन-भूरि-भार-मथितां | by the wicked peoples' immense weight, crushed |
| पाथोनिधौ पातुकाम्- | into the ocean , about to fall |
| एतां पालय हन्त | this (me) protect, pray! |
| मे विवशतां सम्पृच्छ | (about) my helplessness ask |
| देवान्-इमान् इति-आदि | these Devas, in this manner |
| प्रचुर-प्रलाप-विवशाम्- | much lamenting and helpless |
| आलोक्य धाता महीं | seeing the earth, Brahmaa |
| देवानाम् वदनानि वीक्ष्य | and also of the Devas' faces, seeing |
| परित: | (who had) essembled all around |
| दध्यौ भवन्तं | meditated on Thee |
| हरे | O Lord! |
Crushed by the immense weight of the evil minded people and about to
fall in the ocean of the causal waters, this me please protect. Ask the
Devas here of my plight,' the Earth lamented. O Lord! Seeing the Earth
in such a helpless state and also looking at the faces of the Devas, who
had assembled there, Brahmaa meditated on Thee.
ऊचे चाम्बुजभूरमूनयि सुरा: सत्यं धरित्र्या वचो
नन्वस्या भवतां च रक्षणविधौ दक्षो हि लक्ष्मीपति: ।
सर्वे शर्वपुरस्सरा वयमितो गत्वा पयोवारिधिं
नत्वा तं स्तुमहे जवादिति ययु: साकं तवाकेतनम् ॥३॥
नन्वस्या भवतां च रक्षणविधौ दक्षो हि लक्ष्मीपति: ।
सर्वे शर्वपुरस्सरा वयमितो गत्वा पयोवारिधिं
नत्वा तं स्तुमहे जवादिति ययु: साकं तवाकेतनम् ॥३॥
| ऊचे च-अम्बुजभू:- | and said Brahmaa |
| अमून्-अयि सुरा: | to them , O Devas |
| सत्यं धरित्र्या वच: | true are the Earth's words |
| ननु-अस्या भवतां च | indeed hers and yours |
| रक्षण-विधौ | in the matter of protection |
| दक्ष: हि लक्ष्मीपति: | capable alone is Maha Vishnu |
| सर्वे शर्व-पुर:-सरा | all of us led by Shiva |
| वयम्-इत: गत्वा | we, from here going |
| पय:-वारिधिं | to the Milk Ocean |
| नत्वा तं स्तुमहे जवात्- | will prostrate before him and sing his praises, quickly |
| इति ययु: साकं | together (they) went |
| तव-आकेतनम् | to Thy abode |
Presently, the lotus born Brahmaa said to the Devas that what the Mother
Earth was saying was indeed true. In the matter of the protection of
the Devas and the Earth, Maha Vishnu alone was capable. So all of them
and Brahmaa, led by Shiva would quickly go from there to the Milk Ocean
and prostrate before Him and sing hymns of his prise. So together they
went to Thy abode.
ते मुग्धानिलशालिदुग्धजलधेस्तीरं गता: सङ्गता
यावत्त्वत्पदचिन्तनैकमनसस्तावत् स पाथोजभू: ।
त्वद्वाचं हृदये निशम्य सकलानानन्दयन्नूचिवा-
नाख्यात: परमात्मना स्वयमहं वाक्यं तदाकर्ण्यताम् ॥४॥
यावत्त्वत्पदचिन्तनैकमनसस्तावत् स पाथोजभू: ।
त्वद्वाचं हृदये निशम्य सकलानानन्दयन्नूचिवा-
नाख्यात: परमात्मना स्वयमहं वाक्यं तदाकर्ण्यताम् ॥४॥
| ते | they |
| मुग्ध-अनिल-शालि- | (to the ocean) a pleasant breeze comprising of |
| दुग्ध-जलधे: तीरं | to the Milk Ocean's shores |
| गता: सङ्गता यावत्- | went, (and when they were) together standing |
| त्वत्-पद-चिन्तन-एक-मनस:- | and when on Thy feet their minds were fixed and meditaing |
| तावत् स पाथोजभू: | then that lotus born Brahmaa |
| त्वत्-वाचम् हृदये निशम्य | Thy words, in his own heart, hearing |
| सकलान्-आनन्दयन्- | making everyone happy, |
| ऊचिवान्-आख्यात: | said, '(I) have been told |
| परमात्मना स्वयम्- | by the supreme Lord Himself |
| अहं वाक्यं | I (have been told) the words, |
| तत्-आकर्ण्यताम् | which please listen' |
They together went to the shore of the Milk Ocean where a pleasant
breeze was blowing. As they stood there with their minds fixed on Thy
feet, meditating, the lotus born Brahmaa in his own heart heard Thy
words. Making everyone happy, he told them that he had been spoken to by
the Supreme Lord Himself, and asked them to listen to those words.
जाने दीनदशामहं दिविषदां भूमेश्च भीमैर्नृपै-
स्तत्क्षेपाय भवामि यादवकुले सोऽहं समग्रात्मना ।
देवा वृष्णिकुले भवन्तु कलया देवाङ्गनाश्चावनौ
मत्सेवार्थमिति त्वदीयवचनं पाथोजभूरूचिवान् ॥५॥
स्तत्क्षेपाय भवामि यादवकुले सोऽहं समग्रात्मना ।
देवा वृष्णिकुले भवन्तु कलया देवाङ्गनाश्चावनौ
मत्सेवार्थमिति त्वदीयवचनं पाथोजभूरूचिवान् ॥५॥
| जाने दीन-दशाम्-अहं | (I) know the sad state |
| दिविषदां भूमे:-च | of the gods and of the earth |
| भीमै:-नृपै:- | (caused) by cruel kings |
| तत्-क्षेपाय | for its removal |
| भवामि यादव-कुले | (I) shall be born in the Yaadava clan |
| स:-अहम् समग्र-आत्मना | that Me with all My powers |
| देवा: वृष्णिकुले भवन्तु | the gods, in the Vrishni clan, may be born |
| कलया | as part incarnation |
| देवाङ्गना:-च-अवनौ | and also the wives of the Devas, on the earth |
| मत्-सेवा-अर्थम्- | to serve me |
| इति त्वदीय-वचनम् | thus Thy words |
| पाथोजभू:-ऊचिवान् | Brahmaa told |
"I know the sad state of the gods and of the Earth caused by the cruel
kings. For its removal I shall be born in the Yaadava clan with all My
powers (as a complete incarnation). The gods may be born in the Vrishni
clan as part incarnation, and the wives of the Devas also will be born
on the Earth to serve me." Thus Thy words Brahmaa told to the Devas and
the Earth.
श्रुत्वा कर्णरसायनं तव वच: सर्वेषु निर्वापित-
स्वान्तेष्वीश गतेषु तावककृपापीयूषतृप्तात्मसु ।
विख्याते मधुरापुरे किल भवत्सान्निध्यपुण्योत्तरे
धन्यां देवकनन्दनामुदवहद्राजा स शूरात्मज: ॥६॥
स्वान्तेष्वीश गतेषु तावककृपापीयूषतृप्तात्मसु ।
विख्याते मधुरापुरे किल भवत्सान्निध्यपुण्योत्तरे
धन्यां देवकनन्दनामुदवहद्राजा स शूरात्मज: ॥६॥
| श्रुत्वा कर्ण-रसायनम् | hearing the (words), to the ears nectar like |
| तव वच: सर्वेषु | Thy words |
| निर्वापित-स्वान्तेषु- | all of them whose minds were freed from sorrow |
| ईश गतेषु | O Lord! (they) having gone |
| तावक-कृपा- | Thy compassion |
| पीयूष-तृप्त-आत्मसु | nectar like satiated them |
| विख्याते मधुरापुरे किल | in the famous city of Mathura, it is said, |
| भवत्-सान्निध्य-पुण्य-उत्तरे | by Thy presence made more sacred |
| धन्यां देवकनन्दनाम्- | the virtuous daughter of Devak |
| उद्वहत्-राजा स | married that king |
| शूरात्मज: | the son of Shoorasena |
Hearing Thy compassionate message which was like nectar to their ears
they all went away with their minds freed from sorrow, highly delighted
and satiated with Thy sweet words. In the famous city of Mathura which
is said to be made more sacred by Thy ever presence there, Devaki, the
virtuous daughter of Devaka married the king Vasudeva, the son of
Shoorasena.
उद्वाहावसितौ तदीयसहज: कंसोऽथ सम्मानय-
न्नेतौ सूततया गत: पथि रथे व्योमोत्थया त्वद्गिरा ।
अस्यास्त्वामतिदुष्टमष्टमसुतो हन्तेति हन्तेरित:
सन्त्रासात् स तु हन्तुमन्तिकगतां तन्वीं कृपाणीमधात् ॥७॥
न्नेतौ सूततया गत: पथि रथे व्योमोत्थया त्वद्गिरा ।
अस्यास्त्वामतिदुष्टमष्टमसुतो हन्तेति हन्तेरित:
सन्त्रासात् स तु हन्तुमन्तिकगतां तन्वीं कृपाणीमधात् ॥७॥
| उद्वाह्-अवसितौ | when the marriage ceremony was over |
| तदीय-सहज: कंस:-अथ | her (Devaki's) brother, Kansa then |
| सम्मानयन्-एतौ | honouring these two (the couple) |
| सूततया गत: पथि रथे | as a charioteer went on the road, in the chariot |
| व्योम-उत्थया त्वत्-गिरा | rising in the sky, by Thy voice |
| अस्या:-त्वाम्-अति-दुष्टम्- | her, you who are very wicked |
| अष्टम-सुत: हन्ता-इति | eighth son will be the killer, thus |
| हन्त-ईरित: | alas, was spoken |
| सन्त्रासत् स तु | out of great fear, he then |
| हन्तुम्-अन्तिकगतां तन्वीं | to kill, who was near by, the beautiful lady |
| कृपाणीम्-अधात् | the sword , took |
When the marriage ceremony was over Devaki's brother Kansa, in order to
honour the couple became their charioteer and took to the road in the
chariot. Rising from the sky Thy voice said, "You who are very wicked
will be killed by her eighth son." Alas! Thus spoken, out of great fear,
he then drew his sword to kill the beautiful lady who was near by.
गृह्णानश्चिकुरेषु तां खलमति: शौरेश्चिरं सान्त्वनै-
र्नो मुञ्चन् पुनरात्मजार्पणगिरा प्रीतोऽथ यातो गृहान् ।
आद्यं त्वत्सहजं तथाऽर्पितमपि स्नेहेन नाहन्नसौ
दुष्टानामपि देव पुष्टकरुणा दृष्टा हि धीरेकदा ॥८॥
र्नो मुञ्चन् पुनरात्मजार्पणगिरा प्रीतोऽथ यातो गृहान् ।
आद्यं त्वत्सहजं तथाऽर्पितमपि स्नेहेन नाहन्नसौ
दुष्टानामपि देव पुष्टकरुणा दृष्टा हि धीरेकदा ॥८॥
| गृह्णान:-चिकुरेषु ताम् | catching hold of her by the hair |
| खलमति: | the evil minded one (Kansa) |
| शौरे:-चिरं सान्त्वनै: | by Shauri's (Vasudeva's) repeated conciliatory words |
| नो मुञ्चन् पुन:- | not releasing, again then |
| आत्मज-अर्पण-गिरा | his children offering to surrender, by these words |
| प्रीत:-अथ यात: गृहान् | satisfied (he) then went home |
| आद्यं त्वत्-सहजम् | the first born, Thy brother |
| तथा-अर्पितम्-अपि | accordingly, though surrendered |
| स्नेहेन न-अहन्-असौ | out of love,did not kill, this (Kansa) |
| दुष्टानम्-अपि देव | even in the wicked (people), O Lord! |
| पुष्ट-करुणा | great compassion |
| दृष्टा हि धी:-एकदा | is indeed seen in the heart, once in a while |
The evil minded Kansa who had caught hold of Devaki by her hair did not
release her inspite of the repeated conciliatory words of Shauri
(Vasudeva). Then at the offer of Vasudeva to surrender his children, he
was satisfied and went home. The first born Thy brother, though handed
over to Kansa as promised, he did not kill the child out of love. For, O
Lord! even wicked people are found to be very compassionate in the
heart, once in a while.
तावत्त्वन्मनसैव नारदमुनि: प्रोचे स भोजेश्वरं
यूयं नन्वसुरा: सुराश्च यदवो जानासि किं न प्रभो ।
मायावी स हरिर्भवद्वधकृते भावी सुरप्रार्थना-
दित्याकर्ण्य यदूनदूधुनदसौ शौरेश्च सूनूनहन् ॥९॥
यूयं नन्वसुरा: सुराश्च यदवो जानासि किं न प्रभो ।
मायावी स हरिर्भवद्वधकृते भावी सुरप्रार्थना-
दित्याकर्ण्य यदूनदूधुनदसौ शौरेश्च सूनूनहन् ॥९॥
| तावत्-त्वत्-मनसा-एव | at that time by Thy will alone |
| नारद मुनि: | sage Naarada |
| प्रोचे स भोजेश्वरं | he told the king of Bhoja (Kansa) |
| यूयं ननु-असुरा: | you all are indeed Asuras |
| सुरा:-च यादव: | and Yaadavas are Devas |
| जानासि किं न प्रभो | do you not know O King! |
| मायावी स हरि:- | that master of Maayaa, Hari, |
| भवत्-वध कृते | for your killing |
| भावी सुर-प्रार्थनात्- | will be born by Devas' prayer |
| इति-आकर्ण्य | this hearing |
| यदून्-अदूधुनत्-असौ | the Yadus, drove out that (Kansa) |
| शौरे:-च सूनून्-अहन् | and Vasudeva's sons killed |
At that time, prompted by Thy will alone Naarada Muni told to the king
of Bhoja, Kansa, that did he not know that his clan was of Asuras,
whereas, the Yaadavas were Devas. Hari, the master of the Maayaa, will
be born to kill him, as result of the prayers of the Devas. Hearing
this, Kansa drove out the Yadavaas and killed the sons of Vasudeva.
प्राप्ते सप्तमगर्भतामहिपतौ त्वत्प्रेरणान्मायया
नीते माधव रोहिणीं त्वमपि भो:सच्चित्सुखैकात्मक: ।
देवक्या जठरं विवेशिथ विभो संस्तूयमान: सुरै:
स त्वं कृष्ण विधूय रोगपटलीं भक्तिं परां देहि मे ॥१०॥
नीते माधव रोहिणीं त्वमपि भो:सच्चित्सुखैकात्मक: ।
देवक्या जठरं विवेशिथ विभो संस्तूयमान: सुरै:
स त्वं कृष्ण विधूय रोगपटलीं भक्तिं परां देहि मे ॥१०॥
| प्राप्ते सप्तम-गर्भताम्- | entered (the womb of Devaki) at the seventh pregnancy |
| अहिपतौ | when the king of serpents (Aadishesha) |
| त्वत्-प्रेरणात्- | by Thy prompting |
| मायया नीते | by Yoga Maayaa was taken away |
| माधव रोहिणीं | O Maadhava! To Rohini's (womb) |
| त्वम्-अपि भो:- | Thou also O! |
| सत्-चित्-सुख-एक-आत्मक: | who are Existence Conciousness and Bliss in one soul |
| देवक्या जठरं विवेशिथ | in Devaki's womb entered |
| विभो संस्तूयमान: सुरै: | O Lord! Being well praised by the Devas |
| स त्वं कृष्ण | That Thou O Krishna |
| विधूय रोग-पटलीम् | removing the host of ailments |
| भक्तिं परां देहि मे | supreme devotion bestow to me |
At the seventh pregnancy when the king of serpants, Aadishesha entered
the womb of Devaki, by Thy prompting, the foetus was transferred to the
womb of Rohini by Yoga Maaya. O Maadhava, Thou also who are Existence
Conciousness and Bliss alone, entered in Devaki's womb, being well
prised by the Devas. O Lord! That Thou O Krishna! removing the host of
ailments, bestow to me supreme devotion.
दशक ३७
सान्द्रानन्दतनो हरे ननु पुरा दैवासुरे सङ्गरे
त्वत्कृत्ता अपि कर्मशेषवशतो ये ते न याता गतिम् । तेषां भूतलजन्मनां दितिभुवां भारेण दूरार्दिता भूमि: प्राप विरिञ्चमाश्रितपदं देवै: पुरैवागतै: ॥१॥
हे घनीभूत आनन्द स्वरूप भगवन! प्राचीन काल में देवों और असुरों के संग्राम
में, आपके द्वारा वध कर दिये जाने पर भी कर्मों के शेष रह जाने के कारण
असुरों ने मुक्ति नहीं पाई और फिर से धरती पर जन्म लिया। उनके भार से
विक्षिप्त हुई धरती ब्रह्मा के पास पहुंची और उनके चरणों का आश्रय ले कर,
वहां पहले से उपस्थित देवों के साथ इस प्रकार प्रार्थना करने लगी -
हा हा दुर्जनभूरिभारमथितां पाथोनिधौ पातुका-
मेतां पालय हन्त मे विवशतां सम्पृच्छ देवानिमान् । इत्यादिप्रचुरप्रलापविवशामालोक्य धाता महीं देवानां वदनानि वीक्ष्य परितो दध्यौ भवन्तं हरे ॥२॥
हाय! हाय! दुष्टों के अतीव भार से मर्दित और समुद्र में मग्न प्राय: मेरी
विवशता को इन देवताओं से पूछिये और जानिये।' हे हरि! इस प्रकार विलाप करती
हुई और शिथिल हुई धरती और चारों ओर एकत्रित देवताओं के मुखों को देख कर
ब्रह्मा आपका ध्यान करने लगे।
ऊचे चाम्बुजभूरमूनयि सुरा: सत्यं धरित्र्या वचो
नन्वस्या भवतां च रक्षणविधौ दक्षो हि लक्ष्मीपति: । सर्वे शर्वपुरस्सरा वयमितो गत्वा पयोवारिधिं नत्वा तं स्तुमहे जवादिति ययु: साकं तवाकेतनम् ॥३॥
कमलजन्मा ब्रह्मा ने कहा कि 'हे देवों निश्चय ही धरती के वचन सत्य हैं। आप
लोगों की और इसकी रक्षा के प्रबन्ध में लक्ष्मीपति विष्णु ही समर्थ हैं। हम
सब शीघ्र ही शंकर को सामने कर के यहां से क्षीर सागर जा कर उनको नमस्कार
कर के उनकी स्तुति करें'। इस प्रकार वे सब एक साथ आपके निकेतन को गये।
ते मुग्धानिलशालिदुग्धजलधेस्तीरं गता: सङ्गता
यावत्त्वत्पदचिन्तनैकमनसस्तावत् स पाथोजभू: । त्वद्वाचं हृदये निशम्य सकलानानन्दयन्नूचिवा- नाख्यात: परमात्मना स्वयमहं वाक्यं तदाकर्ण्यताम् ॥४॥
वे सब मिल कर लुभावनी वायु युक्त क्षीर सागर के तट पर पहुंचे। जब तक वे सब
आपके चरणों का एकाग्र मन से ध्यान कर रहे थे, तब तक कमलजन्मा ब्रह्मा ने
अपने हृदय में आपकी वाणी को सुना। सभी को आनन्दित करते हुए वे बोले, 'स्वयं
परमात्मा ने मुझे जो वचन कहे हैं उन्हें आप सब सुनें।'
जाने दीनदशामहं दिविषदां भूमेश्च भीमैर्नृपै-
स्तत्क्षेपाय भवामि यादवकुले सोऽहं समग्रात्मना । देवा वृष्णिकुले भवन्तु कलया देवाङ्गनाश्चावनौ मत्सेवार्थमिति त्वदीयवचनं पाथोजभूरूचिवान् ॥५॥
'क्रूर राजाओं के कारण उपस्थित स्वर्गवासियों की और पृथ्वी की दीन दशा को
मैं जानता हूं। उसका उन्मूलन करने के लिये मैं अपने सम्पूर्ण स्वरूप से
प्रकट होऊंगा। देव गण वृष्णि कुल में अपने अपने अंश से पैदा हों और मेरी
सेवा के लिये देव पत्नियां भी जन्म लें।' ब्रह्मा ने आपके ये वचन सुनाए।
श्रुत्वा कर्णरसायनं तव वच: सर्वेषु निर्वापित-
स्वान्तेष्वीश गतेषु तावककृपापीयूषतृप्तात्मसु । विख्याते मधुरापुरे किल भवत्सान्निध्यपुण्योत्तरे धन्यां देवकनन्दनामुदवहद्राजा स शूरात्मज: ॥६॥
आपके अमृत तुल्य वचन सुन कर उन सभी के अन्त:करण परिमार्जित हो गये और आपकी
अमृत स्वरूप कृपा से तृप्त आत्मा वाले वे सभी चले गये। हे ईश्वर! आपके
सान्निध्य से उन्नत हुए पुण्यों वाली प्रसिद्ध मथुरा नगरी में ही देवक की
सौभाग्यशालिनी कन्या का राजा शूरसेन के पुत्र वसुदेव ने पाणिग्रहण किया।
उद्वाहावसितौ तदीयसहज: कंसोऽथ सम्मानय-
न्नेतौ सूततया गत: पथि रथे व्योमोत्थया त्वद्गिरा । अस्यास्त्वामतिदुष्टमष्टमसुतो हन्तेति हन्तेरित: सन्त्रासात् स तु हन्तुमन्तिकगतां तन्वीं कृपाणीमधात् ॥७॥
विवाह के सम्पन्न हो जाने पर देवकी के भाई कंस ने दोनों के सम्मान में रथ
का सारथीत्व ग्रहण किया। मार्ग में जाते हुए आपकी आकाशवाणी हुई, 'तुझ दुष्ट
का, इसका आठवां पुत्र संहार करेगा।' हाय! इस प्रकार कहे जाने पर भयभीत कंस
ने पास में स्थित युवती देवकी को मारने के लिये तलवार निकाल ली।
गृह्णानश्चिकुरेषु तां खलमति: शौरेश्चिरं सान्त्वनै-
र्नो मुञ्चन् पुनरात्मजार्पणगिरा प्रीतोऽथ यातो गृहान् । आद्यं त्वत्सहजं तथाऽर्पितमपि स्नेहेन नाहन्नसौ दुष्टानामपि देव पुष्टकरुणा दृष्टा हि धीरेकदा ॥८॥
उस दुष्ट बुद्धि कंस ने वसुदेव के बहुत समय तक सान्त्वना देने पर भी देवकी
को नहीं छोडा। तब यह आश्वासन पा कर कि अपने पुत्रों को वसुदेव कंस को
अर्पित कर देंगे, वह सन्तुष्ट हो कर घर चला गया। उसी के अनुसार आपके पहले
भाई को अर्पित कर देने पर भी कंस ने स्नेह्वश उसे नहीं मारा। हे देव! कभी
कभी दुष्टों में भी करुणा युक्त बुद्धि देखी जाती है।
तावत्त्वन्मनसैव नारदमुनि: प्रोचे स भोजेश्वरं
यूयं नन्वसुरा: सुराश्च यदवो जानासि किं न प्रभो । मायावी स हरिर्भवद्वधकृते भावी सुरप्रार्थना- दित्याकर्ण्य यदूनदूधुनदसौ शौरेश्च सूनूनहन् ॥९॥
आपकी ही प्रेरणा से नारद मुनि ने उस भोजराज कंस से कहा कि 'हे प्रभॊ! आप
क्या जानते नहीं हैं कि आप लोग असुर हैं और यादव देव हैं। मायावी हरि देवों
की प्रार्थना से आपके संहार के लिये जन्म लेंगे।' ऐसा सुन कर उसने यदुओं
को भगा दिया और वसुदेव के पुत्रों को मार दिया।
प्राप्ते सप्तमगर्भतामहिपतौ त्वत्प्रेरणान्मायया
नीते माधव रोहिणीं त्वमपि भो:सच्चित्सुखैकात्मक: । देवक्या जठरं विवेशिथ विभो संस्तूयमान: सुरै: स त्वं कृष्ण विधूय रोगपटलीं भक्तिं परां देहि मे ॥१०॥
देवकी के सातवें गर्भ में आदिशेष के प्राप्त हो जाने पर हे माधव! आपकी
प्रेरणा से माया ने उसे रोहिणी के गर्भ में पहुंचा दिया। हे विभो! देवों के
द्वारा स्तुति किये जाते हुए आप भी देवकी के गर्भ में प्रवेश कर गये। वे
ही हे कृष्ण! आप मेरे रोगों के समूह को नष्ट कर के मुझे परा भक्ति प्रदान
करें।
|
No comments:
Post a Comment